زخم سوختگی

2021-12-01 01:39:27

سوختگی نوعی آسیب به پوست یا بافت است که بر اثر گرما، برق، مواد شیمیایی، اصطکاک یا پرتو به وجود می‌آید. اکثر افراد بسته به علت و درجه آسیب، می توانند پس از سوختگی، بدون عواقب سلامتی جدی بهبود یابند. سوختگی های جدی تر برای جلوگیری از عوارض و مرگ، نیاز به مراقبت های فوری پزشکی دارند. سوختگی درجات مخلفی دارد که از جزئی ترین تا شدید ترین تقسیم بندی می شوند.

علت سوختگی

دلایل مختلفی برای سوختگی وجود دارد که با توجه به شدت، درجات مختلفی از سوختگی را به دنبال دارند.

حرارت: بیشترین نوع سوختگی‌ها، همان سوختگی‌هایی است که در آشپزخانه و در تماس با ظروف داغ، همگی تجربه کرده‌ایم. سوختگی حرارتی، شایع‌ترین نوع سوختگی است که در اثر برخورد با حرارت، ایجاد می‌شود. برای مثال، سوختگی ناشی از آتش، بخارآب، آب جوش و وسایل داغ

مواد شیمیایی: سوختگی‌های شیمیایی می‌تواند در نتیجه بسیاری از مواد مانند اسیدهای قوی، محلول های لوله بازکن (قلیا)، رقیق‌کننده رنگ و بنزین ایجاد شود. معمولاً سوختگی و علت آن مشخص است اما ممکن است گاهی اوقات سوختگی ناشی از یک ماده شیمیایی ملایم سریعا تشخیص داده نشود؛ مانند برخی از آفتاب سوختگی‌ها که درد و قرمزی‌ ساعت‌ها پس از مواجهه ایجاد می شود.

برق: سوختگی با برق هر گونه سوختگی های الکتریکی و صدمات ناشی از جریانهای الکتریکی در بدن است. آسیب موقت یا دائمی می‌تواند به پوست، بافت ها و ارگان های اصلی بدن مانند قلب و ریه وارد شود. میزان آسیب به قدرت و مدت زمان جریان الکتریکی بستگی دارد.

تشعشع: سوختگی تشعشعی ممکن است بر اثر تماس طولانی با پرتو فرابنفش (مانند اشعه خورشید، کیوسک‌های برنزه شدن یا جوشکاری با قوس الکتریکی یا از پرتو یونی مانند پرتو درمانی، پرتو ایکس یا تابش پرتو) به وجود آید. تماس با نور خورشید رایج‌ترین علت سوختگی‌های تشعشعی و به‌طور کلی رایج‌ترین علت سوختگی‌های سطحی می‌باشد.

درجات سوختگی

سوختگی‌ها براساس عمق، نوع سوختگی، وسعت و آسیب‌های مرتبط دسته‌بندی می‌شوند. رایج‌ترین دسته‌بندی بر اساس عمق سوختگی است. معمولاً عمق سوختگی از طریق آزمایش تعیین می‌شود، این در حالی است که کالبد شکافی نیز در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سه نوع اولیه سوختگی وجود دارد: درجه اول، دوم و سوم

هر درجه بر اساس شدت آسیب وارده به پوست است که درجه اول جزئی ترین و درجه سوم شدیدترین می باشد. سوختگی می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود ولی درجات آن بر اساس علت نیست و به شدت علت و مدت زمان برخورد آن با پوست بستگی دارد.

ظاهر درجات مختلف سوختگی

سوختگی درجه اول: سطحی بوده و تنها بر پوست اثر می گذارند و نشانه آن قرمزی پوست و تاول زدن است.

سوختگی درجه دوم: هنگامی اتفاق می افتد که لایه های زیرین پوست درگیر شوند، تاول و ضخیم شدن پوست دیده می شود.

سوختگی درجه سوم: آسیب به تمامی لایه های پوست با ضخامت گسترده و ظاهر سفید و چرمی سوختگی های درجه چهارم نیز وجود دارند. این نوع سوختگی شامل تمام علائم سوختگی درجه سه است و همچنین فراتر از پوست به داخل تاندون ها و استخوان ها گسترش می یابد.

ویژگی سوختگی درجه 1

همانطور که گفته شد این نوع سوختگی سطحی بوده و علائم زیر را ایجاد می کند: سرخ شدگی، التهاب جزئی یا تورم، درد و پس از بهبود پوست خشک و پوسته پوسته شده از آنجایی که این سوختگی لایه بالایی پوست را تحت تاثیر قرار می دهد، پس از ریزش سلول های پوست، علائم و نشانه ها ناپدید می شوند.

سوختگی های درجه یک معمولاً طی 7 تا 10 روز بدون ایجاد اسکار و جای زخم بهبود می یابند. اگر سوختگی در هر یک از محل هایی مانند شانه، مچ پا، آرنج، ساعد، زانو، ستون فقرات، صورت یا مفصل رخ دهد و اندازه آن بیش از 7.5 سانتی متر باشد باید برای درمان و بررسی به پزشک مراجعه شود.

سوختگی های درجه یک معمولا با مراقبت های خانگی درمان می شوند. هر چه زودتر سوختگی را درمان کنید ممکن است زمان بهبودی سریعتر باشد.

ویژگی سوختکی درجه2

آسیب در این نوع سوختگی خطرناک تر است چون از لایه های بالایی پوست عبور کرده و عمقی تر می شود. این نوع سوختگی باعث می شود پوست تاول بزند و به شدت قرمز و دردناک شود. برخی از تاول ها باز می شوند و ظاهری خیس به سوختگی می دهند. با گذشت زمان، بافت ضخیم، نرم و دلمه مانندی به نام اگزودای فیبرینی ممکن است روی زخم ایجاد شود.

هر چه تاول ها بدتر باشند، مدت زمان بیشتری برای التیام سوختگی نیاز است. در برخی موارد شدید، پیوند پوست برای رفع آسیب لازم است. در پیوند پوست، پوست سالم از ناحیه دیگری از بدن گرفته شده و به محل پوست سوخته منتقل می شود.

به دلیل ماهیت ظریف این زخم ها، تمیز نگه داشتن ناحیه و بانداژ مناسب آن برای جلوگیری از عفونت ضروری است که به بهبود سریعتر سوختگی کمک می کند. برخی از سوختگی‌های درجه دوم بیش از سه هفته طول می‌کشد تا بهبود یابند، اما بیشتر آنها در عرض دو تا سه هفته با تغییرات رنگدانه‌ای در پوست و بدون زخم بهبود می‌یابند.

ویژگی سوختگی درجه 3

بدون احتساب سوختگی های درجه چهار، سوختگی های درجه سه شدیدترین هستند. آنها بیشترین آسیب را ایجاد می کنند و در هر لایه پوست گسترش می یابند. این تصور غلط وجود دارد که سوختگی های درجه سه بسیار دردناک هستند. ولی در این نوع سوختگی، آسیب ناحیه وسیعی اتفاق می افتد که منجر به آسیب عصبی شده و به طبع ممکن است هیچ دردی حس نشود.

علائم سوختگی درجه سه بسته به علت آن می تواند شامل موارد زیر باشد:

رنگ مومی و سفید، زغالی شدن، رنگ قهوه ای تیره، بافت برجسته و چرمی، تاول هایی که بزرگ نمی شوند.

بدون جراحی، این زخم ها با اسکار و انقباض شدید بهبود می یابند. هیچ جدول زمانی مشخصی برای بهبود خود به خودی کامل برای سوختگی های درجه سه وجود ندارد و بدون جراحی با زخم و انقباض شدید بهبود می یابند.

بهتر است برای بهبود این نوع سوختگی به خوددرمانی اقدام نشود و با تماس با پزشک یا مراجعه به اورژانس روند درمان طی شود.

عوارض سوختگی

1- عفونت:

همه سوختگی‌ها خطر عفونت را به همراه دارند، زیرا باکتری‌ها می‌توانند وارد پوست آسیب دیده شوند. در مقایسه با سوختگی های درجه یک و دو، سوختگی های درجه سه بیشترین خطر را برای عوارضی مانند عفونت، از دست دادن خون و شوک دارند که اغلب منجر به مرگ می شود.

2- کزاز:

یکی دیگر از عوارض احتمالی سوختگی در تمام سطوح، کزاز است. کزاز نیز مانند سپسیس یک عفونت باکتریایی است که سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار داده و در نهایت منجر به مشکلاتی در انقباضات عضلانی می شود. به عنوان یک قاعده کلی، برای جلوگیری از این نوع عفونت، همه اعضای خانواده باید هر 10 سال یکبار واکسن های به روز کزاز دریافت کنند.

3- هیپوترمی و هیپوولمی:

سوختگی‌های شدید خطر هیپوترمی و هیپوولمی را نیز به همراه دارند. در هیپوترمی، دمای بدن به طور خطرناکی پایین است. در حالی که این وضعیت ممکن است مانند یک عارضه غیرمنتظره سوختگی به نظر برسد، در واقع به دلیل از دست دادن بیش از حد گرمای بدن در اثر آسیب ایجاد می شود. هیپوولمی یا حجم کم خون زمانی اتفاق می افتد که بدن خون زیادی را در اثر سوختگی از دست می دهد.

4- اختلال در عملکرد عادی پوست:

رایج ترین عارضه سوختگی است.

5- ذات الریه:

بیشتر در افرادی که دچار آسیب تنفسی شده اند دیده می شود.

6- کم خونی:

زمانی که وسعت سوختگی بیش از 10 درصد کل بدن باشد، بسیار معمول است.

7- در موارد خاص کلوئید، استرس پس از سانحه، سندرم کمپارتمان و بدشکلی بدن نیز دیده می شوند.

با توجه به میزان شیوع سوختگی، بسیاری از افراد به دنبال درمان سوختگی هستند تا حدالامکان عوارض و اختلالات این عارضه کاهش یابد. ما در مجموعه ارماطب به ارائه بهترین و با کیفیت ترین درمان های حوزه سوختگی می پردازیم. می توانید با مراجعه به سایت ارماطب، از بخش خدمات، با تیم مراقبتی ارماطب در ارتباط باشید. همچنین با دنبال کردن ما می توانید از مقالات و محتوا های بیشتری در زمینه های مختلف پرستاری، پزشکی، تغذیه و... نیز آگاه شوید.