زمانی که خانم ها باردار می شوند همه ی توجه خود را معطوف سلامتی جنین در حال رشد خود می کنند. به طور کلی خانم های باردار در دوران بارداری هم می توانند بیشتر فعالیت های روزانه خود را همانند سابق داشته باشند اما باید تغییرات جزیی در سبک زندگی خود به وجود بیاورند تا هم سلامت خود و هم سلامت جنین در حال رشد تامین شود.
در این مقاله شما با باید ها و نباید های دوران بارداری آشنا خواهید شد. پس اگر تمایل دارید دوران بارداری خود را هر چه بهتر سپری کنید با ما همراه باشید.
خانم های باردار نباید در معرض رنگ هایی که برای نقاشی ساختمان استفاده می شود، قرار بگیرند زیرا این رنگ ها سمی هستند. میزان سمی بودن این رنگ ها بسته به حلال ها و مواد شیمیایی موجود در رنگ دارد. از طرفی هرچقدر بیشتر در معرض این رنگ ها باشند احتمال مسمومیت و آسیب به جنین بیشتر می شود.
کافئین باعث افزایش فشار خون، افزایش تعداد نبض و افزایش میزان متابولیسم بدن می شود. این ماده می تواند از جفت عبور کرده و به جنین برسد. جنین نباید در معرض کافئین قرار بگیرد چون مکانیسم های متابولیسمی او همچنان در حال پیشرفت است بنابراین توانایی تنظیم متابولیسم خود را با کافئین وارد شده ندارد. بنابراین مادران باردار نباید از کافئین به مقدار زیاد استفاده کنند.
مقادیر در حد نرمال کافئین 150 تا 300 میلی گرم در روز است. این مقدار معادل 1.5 فنجان قهوه در روز می باشد.
خانم های باردار باید توجه داشته باشند که کافئین در قهوه، چایی، نوشابه، شکلات و ... یافت می شود.
در دوران بارداری به هیچ وجه نباید خود سرانه از دارو استفاده کرد. چون این داروها از جفت عبور کرده و به طور مستقیم بر جنین اثر می گذارند. بنابراین قبل از مصرف هر دارویی باید حتما از پزشک مربوطه سوال کنید.
پزشکان توصیه می کنند در دوران بارداری از مصرف داروهای زیر اجتناب شود:
• ایبوپروفن و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
• اکثر داروهای گیاهی
• مهارکننده های ACE
• برخی از داروهای سرماخوردگی در سه ماهه اول بارداری
• داروهای آنفولانزا
• برخی از داروهای آکنه
با نزدیک شدن به سه ماهه دوم و سوم بارداری کم کم شکم خانم های باردار بزرگ می شود. پوشیدن کفش های پاشنه بلند می تواند باعث عدم تعادل خانم های باردار شده و احتمال سقوط آن ها را افزایش دهد. از طرفی پوشیدن این کفش ها باعث افزایش تورم ناشی از بارداری می شود.
به خانم های باردار توصیه می شود برا حفظ سلامتی جنین و راحتی خودشان از صندل ها و یا کفش های ورزشی مناسب و راحت استفاده کنند.
حمام در وان آب گرم و رفتن به سونا و جکوزی برای خانم های باردار به خصوص در سه ماهه اول بارداری ممنوع است چون ممکن است باعث نقص های مادرزادی در جنین شود.
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، یک سری فعالیت ها هم هستند که باعث افزایش دمای بدن خانم های باردار شده که در نهایت می توانند باعث نقص های مادرزادی در جنین شوند.
این فعالیت ها عبارتند از:
• پیلاتس
• آفتاب گرفتن برای مدت طولانی
• قرار گرفتن در معرض گرمای شدید
• ورزش سنگین
• کم آبی بدن
خانم های بارداری که از گربه به عنوان حیوان خانگی مراقبت می کنند باید بیشتر در دوران بارداری مراقب باشند.
مدفوع گربه می تواند ناقل توکسوپلاسموز که یک بیماری انگلی نادر است، باشد. بنابراین بهتر است در دوران بارداری مراقبت از گربه را به شخص دیگری بسپارند.
دود سیگار حاوی 4000 ماده شیمیایی است که می تواند باعث سرطان شود. بنابراین خانم های باردار به هیچ وجه نباید سیگار بکشند و حتی نباید در معرض دود سیگار قرار بگیرند زیرا دود سیگار به همان اندازه سیگار کشیدن خطرناک است.
دود سیگار می تواند باعث موارد زیر شود:
• سقط جنین
• زایمان زودرس
• وزن کم نوزاد هنگام تولد
• مشکلات یادگیری یا رفتاری هنگام رشد کودک
• سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
• ناهنجاری های مادرزادی، مانند شکاف لب یا شکاف کام
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، کودکانی که از زنان سیگاری متولد می شوند، به دلیل اعتیاد فیزیولوژیک به نیکوتین، احتمال بیشتری دارد که در سنین پایین تر سیگار بکشند و زودتر سیگاری شوند.
مادران باردار نباید در دوران بارداری از مشروبات الکلی استفاده کنند. الکل موجود در این نوشیدنی ها به سرعت از جفت عبور کرده و به جنین می رسد و باعث آسیب به جنین در حال رشد می شود. حتی مقادیر کم الکل نیز می تواند مشکل ساز باشد. به نظر می رسد هیچ سطح ایمنی برای مصرف الکل در بارداری وجود ندارد.
برخی از آسیب های ناشی از مصرف نوشیدنی های الکلی در دوران بارداری عبارتند از:
• تولد زودرس نوزاد
• آسیب مغزی
• نقایص هنگام تولد
• سقط جنین
• مرده زایی
• سندرم جنین الکلی (FAS)
• ناهنجاری های فیزیکی
• ناتوانی های ذهنی
• مشکلات رفتاری
• تشنج
• رشد ضعیف
• تاخیرهای رشدی
• کاهش هماهنگی و مهارت های حرکتی ظریف
خانم های باردار نباید از مواد مخدر استفاده کنند. استفاده از این مواد می تواند باعث شود که نوزاد مبتلا به سندرم پرهیز نوزادی (NAS) شود. علاوه بر این استفاده از مواد مخدر خطر مرده زایی، سقط جنین و ناهنجاری های مادرزادی نوزاد را افزایش می دهند.
مادران در دوران بارداری نباید به مدت طولانی در یک وضعیت قرار بگیرند مثلا نباید به مدت طولانی سرپا و یا نشسته باشند. این شرایط باعث مشکلاتی مانند ورم مچ پا و مشکلات عروقی می شود.
بهتر است اگر مدت طولانی سرپا بوده اید، برای مدتی پاهای خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید و اگر مدت طولانی نشسته بودید، بلند شوید و پیاده روی کوتاهی داشته باشید.
خانم های باردارد نباید در دوران بارداری ورزش هایی مانند فوتبال یا بوکس را انجام دهند. این ورزش ها خطر جدا شدن زود هنگام جفت را افزایش می دهد و احتمال زایمان زود رس، سقط جنین و مرده زایی را نیز بالا می برد.
به طور کلی خانم های باردار در این دوران نباید فعالیت هایی که شامل موارد زیر است را، انجام بدهند:
• جهش و پریدن
• تغییر جهت ناگهانی
• حرکات تند
• تمرینات شکم بعد از سه ماهه اول
برخی ورزش ها مانند شنا، پیاده روی و اسکات می توانند در دوران بارداری مفید باشند.
بیشتر وسایل بازی در شهربازی ها حرکات و توقف های تکان دهنده دارند؛ این شرایط باعث جدا شدن جفت می شود بنابراین خانم های باردار به هیچ وجه نباید در دوران بارداری به شهربازی بروند.
خانم های باردار نباید وسایل سنگین را بلند کنند. بلند کردن اجسام سنگین، برای خانم های باردار عوارضی به همراه دارد که شامل:
• کشیدگی عضلات
• فتق ها
• وزن کم نوزاد هنگام تولد
• زایمان زودرس
مهمترین مسئله در دوران بارداری، نوع تغذیه مادر است چون به طور مستقیم بر سلامت جنین تاثیر می گذارد. در این قسمت لیست غذاهایی که نباید در دوران بارداری مصرف شوند را آورده ایم:
• گوشت خام
مادران باردار باید توجه داشته باشند که به هیچ وجه غذاهایی که حاوی گوشت خام و یا نیم پخته است، استفاده نکنند چون احتمال دارد این گوشت ها آلوده به توکسوپلاسموز یا سالمونلا باشند.
• غذای آماده اغذیه فروشی
این غذاها ممکن است آلوده به لیستریا باشند. در صورتی که مادر از این غذا استفاده کند، باکتری لیستریا از جفت عبور میکند و باعث عفونت داخل رحمی شده که منجر به مسمومیت خونی می شود.
• ماهی هایی با سطح بالای جیوه
ماهی هایی مانند: کوسه ماهی، اره ماهی و کاشی ماهی سطح بالایی از جیوه را دارند که برای جنین در حال رشد بسیار خطرناک است بنابراین مادران باردار نباید از این ماهی ها استفاده کنند. گفته شده قرار گرفتن جنین در معرض جیوه ممکن است باعث آسیب مغزی یا مشکلات شنوایی و بینایی شود.
تن ماهی نسبت به ماهی های ذکر شده در بالا، سطح جیوه پایین تری دارند اما باز هم توصیه می شود که از آن نیز استفاده نشود.
• غذاهای دریایی دودی
ماهی قزل آلا، ماهی کپور و ماهی آزاد دودی شده ممکن است با باکتری لیستریا آلوده شوند بنابراین مادران باردار نباید از این غذاها استفاده کنند.
• تخم مرغ خام
تخم مرغ خام می تواند حاوی سالمونلا باشد. مادران باردار باید توجه داشته باشند که از مواد غذایی که حاوی تخم مرغ خام هستند، مانند: خمیر شیرینی پخته نشده، سس مایونز، سس سالاد سزار و کاستاردها هم اجتناب کنند.
• پنیرهای وارداتی نرم
برخی از پنیرهای وارداتی نرم مانند: فتا، روکفور، کاممبر و پنیر مکزیکی می توانند حاوی لیستریا باشند مگر اینکه با شیر پاستوریزه درست شده باشند.
• لبنیات غیر پاستوریزه
به طور کلی این مواد نیز می توانند حاوی لیستریا باشند بنابراین مادران باردار باید از مصرف این مواد اجتناب کنند.
مادران باردار باید یک برنامه غذایی مناسب داشته باشند که پروتئین های بدون چربی، سبزیجات تازه، چربی های سالم و میوه را در خود جای داده باشد.
در صورتی که شما مادران باردار نیاز به یک برنامه غذایی مناسب دارید می توانید از بخش تغذیه ارماطب کمک بگیرید.
سخن آخر
مسلما شما به عنوان یک مادر باردار مسئولیت سنگینی برای حفظ سلامت جنین برعهده دارید. شما می توانید برای گذراندن هر چه راحت تر دوران بارداری خود، از ارماطب کمک بگیرید.
بنابراین در صورتی که تمایل به مشاوره و استفاده از خدمات مجموعه ی ما داشتید از طریق راه های درج شده در سایت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
مقالات مرتبط:
پرستاری از مادر باردار در منزل