انواع محلول های شستشوی زخم

شست و شوی زخم، یک راه حل برای رسیدن آب به زخم و هیدراته شدن آن است که سبب حذف زخم ها و بافت های مرده و عمیق شده و مشاهده وضعیت زخم را میسر می سازد. شست و شو یا آبیاری زخم، آکنه های سلولی و پاتوژن ها را از سطح زخم می زداید. در مقایسه با استحمام یا سوابکاری، شست و شوی زخم روش موثر تری برای پاکسازی زخم است.

پاک کننده های زخم چیست؟

پاک کننده های زخم محلول های شستشوی هستند که برای از بین بردن مواد خارجی روی سطح زخم و پوست اطراف آن استفاده می شوند .پاک کننده های زخم وسیله ای مقرون به صرفه برای بهبود زخم و کاهش میزان عفونت هستند. با این حال، پاکسازی معمول ممکن است محصولات و بافت هایی را که برای بهبود زخم ضروری هستند، مانند بازسازی اپیتلیوم، فاکتورهای رشد و کموکاین ها، حذف کند. یک پاک کننده باید به عنوان اولین مرحله در آماده سازی بستر زخم حاد یا مزمن استفاده شود. پاک کننده ها برای حذف اجسام خارجی و کاهش خطر عفونت در نظر گرفته شده اند.

در انتخاب محلول های پاک کننده زخم به چه نکاتی باید توجه کرد؟

در عمل بالینی، تصمیم گیری در مورد اینکه کدام ماده پاک کننده استفاده شود تا حد زیادی بر اساس دستورالعمل های محلی و ترجیحات شخصی است.

ایده آل های یک محلول تمیز کننده زخم برای تمیز کردن زخم:

1. غیر سیتوتوکسیک باشد

2. عدم ایجاد پاسخ ایمنی در بدن 

3. تعداد باکتری های بیماری زا را کاهش دهد

4. عدم ایجاد مقاومت باکتریایی ( مقاوم به باکتری استافیلکوس )

5. حساسیت زا نباشد

6. به راحتی در دسترس باشد

7. مقرون به صرفه باشد

8. با ماندگاری طولانی و پایداری زیاد باشد

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

Whatsapp

+989222938678

انواع پاک کننده های زخم

پاک کننده های زخم شامل آب، نمک و عوامل ضد میکروبی است. رنگ ها و ترکیبات آلی این محلول های پاک کننده زخم با یک دیگر متفاوت اند. 

انواع محلول ها عبارت اند از:

1. آب آشامیدنی

مزایای

• آب آشامیدنی دارای مشخصات ایمنی عالی است.

• کارآمد، مقرون به صرفه و به راحتی قابل دسترسی است.

• زمانی که آب استریل و نرمال سالت در دسترس نباشد، آب آشامیدنی جایگزین قابل قبولی است.

• میزان عفونت زخم هنگام استفاده از آب لوله کشی مشابه با نرمال سالین است.

معایب

• آب لوله کشی یک خطر احتمالی عفونت است و باید از آن در زخم های عمیق اجتناب کرد، به خصوص زمانی که در معرض استخوان یا تاندون قرار دارد. همینطور آب آشامیدنی یک محلول ایزوتونیک نیست.

2. آب استریل

مزایای

• زمانی که نرمال سالین منع مصرف دارد یا در دسترس نیست، آب استریل گزینه ای دیگر است.

معایب

• آب استریل تحریک کننده تب در بدن و خاصیت ضد میکروبی نمی شود .

• این محلول ممکن است منجر به ادم و پارگی سلولی شود.

• خیساندن طولانی مدت در آب می تواند منجر به افزایش ترشح زخم شود که نیاز به تعویض مکرر پانسمان دارد.

• آب استریل در حضور بیوفیلم بیماری زا باعث بهبود زخم نمی شود.

• ضد عفونی با آب استریل می تواند دردناک باشد. ممکن است نیاز به بی حس کننده باشد .

3. نرمال سالین (0.9٪ NaCl)

مزایای

• نرمال سالین یک محلول ایزوتونیک است که با ترمیم طبیعی زخم تداخلی ندارد.

• در مقایسه با سایر محلول های پاک کننده زخم، سمیت کمی دارد.

• باعث واکنش آلرژیک یا تغییر فلور طبیعی پوست نمی شود.

• نرمال سالین میزان عفونت زخم مشابه آب شیر آشامیدنی دارد.

معایب

• نرمال سالین به طور موثر زخم های کثیف یا نکروزه را پاک نمی کند.

• خاصیت ضد میکروبی ندارد.

4. پاک کننده های ضد میکروبی زخم

• دستورالعمل‌های قدیمی‌تر استفاده از محلول‌های ضدعفونی معمولی را منع کرده‌اند، زیرا این محلول‌ها باعث اختلال در بهبود زخم، کاهش قدرت زخم و افزایش سرعت عفونت می‌شوند.

• در مقابل، محصولات پاک‌کننده ضد میکروبی وسیع‌الطیف جدید تر می‌توانند میزان کلونیزاسیون میکروارگانیسم‌ها و میزان عفونت را کاهش دهند و برخی از آنها باعث بهبود زخم می‌شوند. آنها را می توان در زخم های حاد و مزمن، زخم های عمیق یا زخم های سطحی استفاده کرد.

5. استیک اسید

مزایای

• اسید استیک (سرکه) ارزان و به راحتی در دسترس است.

• در برابر استافیلوکوکوس اورئوس، MRSA، سودوموناس آئروژینوزا و سایر باکتری های گرم منفی موثر است.

• باعث بهبود زخم می شود.

معایب

• اگر محلول بیش از 2% اسید استیک در آب باشد (سرکه تمیز معمولاً 5-8٪ اسید استیک است) ممکن است در صورت استفاده از اسید استیک ایجاد گزش کند.

6. کلرهگزیدین (0.05%)

مزایای

• کلرهگزیدین یک محلول ضد باکتری با طیف وسیع است.

• از نفوذ و گسترش سیستماتیک باکتری ها، از جمله MRSA (به استثنای هرگونه تهاجم عمیق عضلانی) جلوگیری می کند.

معایب

• کلرهگزیدین می تواند باعث تحریک پوست شود.

• هنگامی که به عنوان دهانشویه استفاده می شود، می تواند باعث تغییر رنگ دندان ها شود.

• به ندرت، ممکن است یک عامل حساس کننده باشد و باعث درماتیت تماسی آلرژیک شود.

• استفاده در اطراف چشم ممکن است باعث ورم ملتحمه و زخم قرنیه شود.

• این محلول بر مایکوباکتری ها، هاگ های باکتریایی و برخی ویروس ها از جمله فلج اطفال و آدنوویروس ها تأثیر نمی گذارد.

• کلرهگزیدین وابسته به pH است.

• مایعات بدن و آب لوله کشی ممکن است خواص ضد باکتریایی آن را غیرفعال کنند.

7. بتادین

مزایای

• پوویدون ید (PVP-I)، یک مجموعه شیمیایی پایدار از پلی وینیل پیرولیدون و ید، برای زخم‌های باز حاد مانند نیش انسان یا حیوان، ضربه‌های چاقو و زخم‌های گلوله مفید است.

• این یک محلول ضد میکروبی با طیف وسیع است که پوشش محدودی برای بسیاری از انواع پاتوژن ها (به عنوان مثال، استافیلوکوکوس اورئوس، درماتوفیت ها، مخمرها و ویروس ها) فراهم می کند.

• برخی از مطالعات نشان می دهد باعث کاهش میزان عفونت در زخم های جراحی می شود .

• ممکن است در درمان بافت گرانولاسیون باعث حاد شدن آن شوند .

معایب

• پوویدون یدین یک عامل سیتوتوکسیک است که می تواند بهبود زخم را به تاخیر بیندازد.

• می تواند باعث تحریک، خشکی و تغییر رنگ شود.

• این ماده حساس کننده است و اثرات نامطلوبی بر غده تیروئید دارد.

• پوویدون برای زخم های مزمن مناسب نیست. بیش از 7 روز از آن نباید استفاده کنید.

8. آب اکسیژنه

پراکسید هیدروژن (H202) اکنون به ندرت به عنوان پاک کننده زخم استفاده می شود.

مزایای

• به عنوان یک عامل پاک کننده شیمیایی عمل می کند که به طور موثر آلودگی ها و بافت های نکروزه را از سطح زخم حذف می کند.

معایب

• پراکسید هیدروژن سیتوتوکسیک است و ممکن است با هموستاز سلولی تداخل داشته باشد و بهبود و بسته شدن زخم را به تاخیر بیندازد.

• در زخم های اطراف مجاری سینوسی باید از مصرف آن اجتناب شود.

9. هیپوکلریت سدیم 0.4-0.5٪ (محلول داکین)

• سفید کننده رقیق شده دارای خواص ضد باکتریایی از جمله روی بیوفیلم است.

• هیپوکلریت سدیم 0.4-0.5٪ (محلول داکین) در زخم های فشاری با زخم های نکروزه برای کمک به کاهش و کنترل عفونت نشان داده شده است.

• می توان از آن برای شستن زخم ها و حفره های عمیق نیز استفاده کرد.

• از آن بر روی زخم های سرطانی برای کنترل عفونت استفاده می شود که باعث کاهش بو می شود.

10. محلول سوپراکسید شده

• محلول سوپراکسید شده به نام‌های آب سوپراکسید، محلول آنولیت، آب الکترولیز شده و آب پتانسیل اکسیداتیو نیز شناخته می‌شود. این یک محلول فرآوری شده الکتروشیمیایی است که از آب و کلرید سدیم (نمک) ساخته شده و در نتیجه ترکیبی از اسید هیپوکلروس و هیپوکلریت سدیم با pH خنثی است.

• محلول سوپراکسید شده را می توان در انواع زخم ها استفاده کرد. این کلونیزاسیون باکتری ها، بیوفیلم و التهاب را کاهش می دهد و بهبود زخم را افزایش می دهد. این محلول غیر سمی، غیر حساسیت و غیر تحریک کننده است.

11. اکتنیدین

محلول اکتنیدین برای زخم های سطحی پوست استفاده می شود و در زخم های نزدیک مجاری سینوسی باید از مصرف آن اجتناب شود. 

• اکتنیدین در برابر بیوفیلم P. aeruginosa و S. aureus موثر است.

• می توان از آن برای پاک کردن چند ارگانیسم های مقاوم به چند دارو استفاده کرد.

• باعث بهبود زخم می شود و حساسیت زا نیست.

12. پلی هگزا متیلن بیگوانید/پلی هگزانید

پلی هگزاتیلن بیگوانید (PHMB)، همچنین به عنوان پلی هگزانید شناخته می شود، ضد عفونی کننده انتخابی برای زخم ها و سوختگی های مزمن کلونیزه و عفونی است.

• این یک ضد میکروبی با طیف وسیع است که در برابر انواع پاتوژن ها از جمله  MRSA، P. aeruginosa  و سایر باکتری ها موثر است.

• مطالعات نشان داده اند که باعث تسریع بهبود زخم و کاهش تعداد باکتری ها می شود.

• مقاومت ضد میکروبی ایجاد نمی کند.

• PHMB ایمنی بالینی خوبی دارد و با حداقل سمیت به خوبی تحمل می شود.

• آلرژی تماسی و آنافیلاکسی از PHMB به ندرت گزارش شده است.

• PHMB با هموستاز سلولی تداخلی ندارد زیرا توسط سلول ها جذب نمی شود.

مراحل ضدعفوني كردن زخم باز

اگر شما یا فرزندتان دچار بریدگی، خراشیدگی یا سوختگی شده اید، باید بلافاصله زخم را به درستی تمیز کنید تا از عفونت جلوگیری شود. در اینجا به نحوه‌ی انجام این کار در پنج مرحله‌ی آسان اشاره کرده ایم.

مرحله ‌ی ۱: دستان خود را بشویید

مرحله‌ ی ۲: فشار ملایمی را اعمال کنید

تنها در صورتی که زخم خونریزی کرده باشد این مرحله اعمال می‌شود. برای سوختگی، این مرحله را رد کنید.

مرحله‌ ی ۳: با آب بشویید

برای تمیز کردن یک برش ساده یا خراش، به هیدروژن پراکسید یا محصولات حاوی ید نیازی ندارید. فقط کافی است که این مراحل را دنبال کنید:

• زخم را در آب تمیز شستشو دهید تا آلودگی‌ها و ضایعات شل شوند و از بین بروند.

• از یک لیف نرم و صابون ملایم برای تمیز کردن اطراف زخم استفاده کنید. صابون را در محل زخم قرار ندهید. این کار می‌تواند منجر به آسیب زدن به پوست و سوزش آن شود.

• از موچین برای از بین بردن هر گونه آلودگی یا ضایعاتی که همچنان بعد از شستشو وجود دارند استفاده کنید. ابتدا موچین را با ایزوپروپیل الکل تمیز کنید. الکل را روی زخم استعمال نکنید. اگر زخم تمیز نمی‌شود، با پزشک تماس بگیرید.

مرحله‌ی ۴: از کرم یا پماد آنتی بیوتیک استفاده کنید

مرحله‌ی ۵: پانسمان زخم

زخم های چه عمیق چه سطحی نیاز به ضد عفونی دارند به جهت آن که ممکن است باعث عفونت شوند که در مقاله ای به زخم های عفونی پرداخته ایم. پس توجه شود حتما زخم خود را ضد عفونی کنید با توجه به اطلاعات بالا می توانید بهترین ضد عفونی کننده زخم را برای خود پیدا کنید. با استفاده از مشاوره رایگان ارماطب می توانید سوالات خود را در زمینه خدمات ما و دیگر مطالب بپرسید . می توانید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید یا از طریق واتس آپ با ما در ارتباط باشید.

درمان زخم قارچی پا

زخم دیابتی انگشت پا 

تغذیه مناسب زخم دیابتی پا

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

Whatsapp

+989222938678